Раскажувањето приказни е важен дел од човечката историја. Нашите предци раскажувале приказни, а тие приказни се пренесувале низ генерации. Со воведувањето на печатарската машина во 15 век, приказните почнаа да се печатат во книги и дуплирани многу пати. Денес е лесно да се најде примерок од речиси секоја книга. Едноставно одите во вашата локална библиотека или книжарница или можете да ја нарачате книгата преку интернет. Книгите од листата подолу не може да се најдат толку лесно.

Во продолжение можете да прочитате за десетте најретки книги во историјата. Тие се ретки затоа што авторот одлучил да отпечати помал број примероци, примероците се изгубиле низ текот на годините итн. Во секој случај, сите книги на оваа листа денес имаат две заеднички работи: тие се историски или културно значајни и исклучително е тешко да ги најдете.

(Извор на сликата: Book Riot)

„Гордост и предрасуди“ – Џејн Остин

Првата книга на листата е од легендарната писателка, Џејн Остин. Нејзиното најпознато дело, „Гордост и предрасуди“, било објавено во 1813 година. Како и многу класични дела, тоа не било веднаш добро прифатено. Во тоа време, академиците го сметале за малку несериозен роман. Првично, романот „Гордост и предрасуди“ бил отпечатен во три одделни тома. Овие примероци од првото издание се едни од најретките книги што постојат. Последната аукција на оригиналното прво издание на „Гордост и предрасуди“ беше во 2010 година и достигна цена од речиси 180.000 долари.

„Приказната за зајакот Петар“ – Беатрикс Потер

Во 1902 година, Беатрикс Потер ја напишала и издала „Приказната за зајакот Петар“. Самата книга има само педесет и шест страници. И како и многу книги од оваа листа, таа постојано е препечатувана. Оваа книга е издадена на триесет и шест јазици и продадена во над 40 милиони примероци. Сепак, првично биле испечатени само 250 примероци. Ова било избор на Потер, бидејќи сакала да ја раздаде својата книга на семејството и пријателите. Локацијата на сите преостанати изданија е непозната, но едно од оригиналните изданија беше продадено во 2016 година за повеќе од 50.000 долари.

„За движењето на небесните топки“ – Никола Коперник

Никола Коперник е еден од татковците на модерната астрономија. Неговата теорија за хелиоцентричниот универзум е најзначајното наследство што го оставил на научната заедница. Ова е идејата дека Сонцето е центар на универзумот. Со векови пред ова, астрономите се согласувале дека Земјата е центар на универзумот (наречен геоцентричен модел). Во тоа време, Коперник бил загрижен за неговото место во општеството и реакцијата на неговиот хелиоцентричен модел. На крајот на краиштата, овој тип на размислување се сметал за ерес. Така, Коперник ја објавил „За движењето на небесните топки“ непосредно пред да почине. Во моментов, постојат само околу 250 примероци од тоа издание, што ги прави не само исклучително влијателни, туку и ретки. Историските библиотеки имаат примероци од делото, но надвор од нив, цената може да достигне и до 2 милиони долари.

Првото фолио на Вилијам Шекспир

Кога размислувате за книги и приказни, еден човек има поголемо влијание од кој било друг: Вилијам Шекспир. Едно од најзначајните дела во историјата е неговото Прво фолио, познато и како „Комедии, истории и трагедии на г-дин Вилијам Шекспир“. Оваа книга содржи триесет и шест драми напишани од Шекспир, вклучително и некои од неговите најпознати: „Бура“, „Ромео и Јулија“ и „Многу врева за ништо“. Првото фолио на Шекспир првично било отпечатено во 1623 година, седум години по неговата смрт и тогаш биле испечатени 750 примероци. Од нив, останале околу 240, што го прави ова дело едно од најретките и најважните на сите времиња.

„Птици во Америка“ – Џејмс Одубон

Следната книга на оваа листа е „Птици во Америка“, првично напишана и илустрирана од Џон Џејмс Одубон во 1820 година. Оваа книга содржи прекрасни цртежи на 435 различни птици. Иако Одубон ја напишал целата книга и го завршил поголемиот дел од уметничките дела, легендата вели дека неговиот помошник (Џозеф Мејсон) нацртал околу педесет слики. Една од работите што ја прави оваа книга навистина уникатна е тоа што некои од птиците кои се опишани во книгата веќе не постојат, односно се истребени. Има комплетен сет во Оринџ, Тексас, во Музејот на уметност „Старк“ и се работи за личното издание на Одубон. Се дебатира за точниот број на постоечки примероци, иако веројатно е меѓу едно и двесте. Сочувано издание на книгата може да се продаде од 8 до 12 милиони долари. Се работи за прекрасна книга која прикажува специфични суштества со пердуви во раната Америка, па лесно е да се види зошто е толку ретка и вредна.

„Тамерлан и други песни“

Едгар Алан По е познат по неговите морничави приказни. „Гарванот“ и „Предавничко срце“ се две од неговите најпознати дела. За жал, По починал на само четириесет години, со мало признание за неговиот талент. Целата негова слава дошла дури по неговата смрт. Првото издание на „Тамерлан и други песни“ било отпечатено само во педесет примероци. Истражувачите почнале да ги бараат неговите други дела додека легендата на По растела по неговата смрт. Првото издание на „Тамерлан и други песни“ беше продадено во 2009 година за повеќе од 600.000 долари. Самата збирка е долга само четириесет страници. Приказната за животот на По е многу слична на многу негови приказни и песни. Во моментов, целосните примероци од првото издание на „Тамерлан и други песни“ се наоѓаат во библиотеката Хантингтон во Њујорк и во музејот Едгар Алан По во Ричмонд, Вирџинија.

Гутенберговата Библија

(Гутенберговата Библија, извор: Library of Congress)

Јоханес Гутенберг ја измислил машината за печатење во 15 век во Мајнц, Германија. Првата книга која била испечатена била Библијата. Па така, технички кажано, „Гутенберговата Библијата“ е првата книга која е масовно произведена во светската историја. Пред машината за печатење, книгите биле копирани рачно или преку други неефикасни процеси. Во 1440 година, Гутенберг првично отпечатил околу 175 примероци. Оттогаш, речиси сите копии се изгубени (или локацијата не е јавно позната). Се вели дека денес постојат околу 25 целосни примероци, од кои 10 во САД и 14 или 15 во Германија. Во 1978 година, комплетно прво изданиие на Библијата било продадено за над 2 милиони долари. Во 1988 година, нецелосен примерок бил продаден за повеќе од 5 милиони долари. Овие примероци се толку ретки, дури и поединечни страници од оваа Библија се продаваат за 100.000 долари или повеќе. Оваа книга е уникатна на оваа листа затоа што содржината не ја прави ретка (на крајот на краиштата, Библијата е најпечатената книга во историјата), туку начинот на кој се направени примероците.

„Алиса во Земјата на чудата“ – Луис Керол

Постојат само 22 примероци од првото издание на „Алиса во Земјата на чудата“ од Луис Керол. Само шест од нив се во рацете на поединци, додека другите се чуваат во престижни библиотеки. Оваа книга е напишана од Керол, комплетирана со илустрации на Џон Тениел, во 1865 година. Книгата првично требала да има две илјади примероци, но било испечатено ново издание бидејќи Тениел не бил задоволен од копијата на неговото уметничко дело. Пред да се повлече оригиналната прва верзија, Керол им дал примероци од книгата на блиските пријатели и семејството. Ова објаснува зошто отпечатоците од првото издание на „Алиса во Земјата на чудата“ се толку ретки и вредни, бидејќи во 2006 година, цената одеше и до повеќе од два милиони долари. Со само 200 страници, оваа книга има огромна моќ и е инспирација за многу филмови, ТВ емисии и многу повеќе. Ако некој тогаш би му кажал на Луис Керол дека еден примерок од неговата книга ќе вреди над 2 милиони долари, тој можеби ќе помислел дека и самиот се протнал во „Земјата на чудата“!

„Кентербериските приказни“ – Џефри Чосер

„Кентербериските приказни“ од Џефри Чосер е книга која го издржа тестот на времето. Во него се прикажани приказни за различни луѓе во 15 век. Оригиналното печатење на првото издание на оваа книга било во 1477 година. Денес се знае за постоењето на само 12 од тие оригинални примероци. Во 1998 година се одржала аукција на која се продавало токму ова издание и сер Пол Гети го купил за околу 4,5 милиони долари. Бидејќи оригиналните примероци се многу стари, овие книги само ќе станат поретки (и поскапи).

„Лестерски кодекс“ – Леонардо да Винчи

Леонардо да Винчи е познат по многу нешта. Тој бил пронаоѓач, астроном, математичар, филозоф и плоден писател. Неговата лична тетратка, „Лестерскиот кодекс“, содржи многу од неговите лични научни набљудувања. Некои од темите опфатени во оваа книга вклучуваат вода, воздух, фосили, астрономија и многу повеќе. Ова е најретката книга на оваа листа бидејќи постои само еден примерок. По смртта на Да Винчи, неговата лична тетратка била предадена на различни луѓе. Прво, му припаднала на Гуљиелмо дела Порта, потоа на Џузепе Геци, по што паднала во рацете на првиот Ерл од Лестер, Томас Кока. Бизнисменот Бил Гејтс го купи овој ракопис за повеќе од 30 милиони долари. Тој е сегашен сопственик на „Лестерскиот Кодекс“. Самата книга има само осумнаесет рачно напишани листови, што значи дека Гејтс платил 1,6 милиони долари по страница.

Извор.